Invoering van het Boek 7 ‘Bijzondere contracten’ van het nieuwe Burgerlijk Wetboek: impact op vele contracten en algemene voorwaarden!
De hervormingen van het burgerlijk wetboek zijn al een tijdje aan de gang, namelijk sedert de wet van 13 april 2019 die het eerste boek van het nieuwe Burgerlijk Wetboek introduceerde.
Stand van zaken
Diverse boeken zijn intussen in werking getreden:
Boek 8 ‘Bewijs’ | 1 november 2020 |
Boek 3 ‘Goederen’ | 1 september 2021 |
Boek 2 ‘Personen en familierecht’ (deels: relatievermogensrecht) | 1 juli 2022 |
Boek 4 ‘Nalatenschappen, schenkingen en testamenten’ | 1 juli 2022 |
Boek 1 ‘Algemene bepalingen’ | 1 januari 2023 |
Boek 5 ‘Verbintenissen’ | 1 januari 2023 |
Boek 6 ‘Buitencontractuele aansprakelijkheid’ | 1 januari 2025 |
Over dit laatste boek was er dit jaar heel wat te doen aangezien de wijziging ruimte geeft aan uitgebreidere aansprakelijkheidsvorderingen. Gelukkig zijn vele regels van aanvullend recht en kunnen heel wat nadelige gevolgen contractueel alsnog uitgesloten worden.
Lees hier meer over deze wijziging buitencontractuele aansprakelijkheid en hier over de link met de aansprakelijkheidsverzekeringen.
Nieuw Boek 7 ‘Bijzondere contracten’
Een ander boek dat heel wat in beweging zal brengen, is het Boek 7 ‘Bijzondere contracten’.
Waarover gaat het? Het gaat over een modernisering, vereenvoudiging en verduidelijking van regels rond koop, ruil, huur, bruikleen, diensten, lastgeving, bewaargeving, dading, kanscontracten.
Het gaat over heel courante overeenkomsten en algemene voorwaarden.
Deze regelgeving gaat dus ook de meesten van jullie aan!
De laatste versie van het wetsvoorstel dateert van 20 februari 2025. Eind april kwam het advies van de Raad van State en momenteel zijn de laatste besprekingen in de Commissie Justitie gaande.
Take-aways
Op 21 oktober volgde ik dan ook een uitvoerig seminarie over de invoering van dit nieuwe Boek 7.
Hier mijn 3 belangrijkste take-aways:
• Een meer uniforme ‘conformiteitsverplichting’ wordt ingevoerd. Deze gaat gelden voor verschillende categorieën bijzondere contracten (koop, diensten, huur). Een goed of dienst moet dus in het algemeen voldoen aan de verwachtingen van de afnemer. In negatief geval dienen specifieke termijnen voor kennisgeving en procedure gerespecteerd te worden en gelden de algemene verbintenisrechtelijke sancties. De specifieke regeling van de zichtbare en onzichtbare gebreken bij verkopen wordt dus afgeschaft!
• Er wordt meer expliciet beschreven wanneer een activiteit dient te worden beschouwd als een koop-verkoop, dan wel een aanneming van werk/dienst. Het leveren van een nog te maken goed zal in principe onder de juridische figuur van koop-verkoop vallen, tenzij de klant grondstoffen zou leveren of het gaat over echt maatwerk. Voor consumenten blijft er wel wat meer bescherming door regels inzake van consumentenkoop steeds van toepassing te laten.
• Het dienstenbegrip wordt verruimd en verder neergeschreven: intellectuele diensten en aannemingswerken worden hieronder sowieso begrepen, maar ook lastgevingen en bewaargevingen zullen in de toekomst ook onder algemene ‘diensten’ vallen. Verder komt er een bijzondere regeling voor ‘onroerende dienstverleningen’. Het moet daarbij gaan over belangrijke traditionele aannemingswerken in de bouw zoals het optrekken van buitenmuren of installaties van duurzame aard die essentieel en noodzakelijk zijn voor gebruik (liften, riolering, …). Voor deze laatste regeling wordt het nog even goed kijken naar de verschillen met de huidige regeling voor gebreken die de stevigheid of stabiliteit van het gebouw of van een belangrijk deel ervan aantasten.
Kan contractueel afgeweken worden?
Een prangende vraag is of van de nieuwe defaultregelingen opnieuw kan worden afgeweken. Wat wordt van dwingend recht en wat wordt aanvullend recht?
Naar verluid zou het meeste van aanvullend recht worden en kan er dus contractueel anders voorzien worden.
Dat wordt dus nog even verder analyseren!
Inwerkingtreding?
De wettekst is nog niet finaal en de datum van inwerkingtreding ligt nog niet vast, maar de nieuwe regeling wordt toch al volop besproken omdat de publicatie van de nieuwe teksten niet lang meer op zich zal laten wachten.
Er wordt door het wetsvoorstel voorzien in een overgangstermijn van 12 maanden alvorens de nieuwe teksten effectief van toepassing worden.
Verwachting is dus dat 2026 dient te worden aangegrepen om de algemene voorwaarden en contracten aan te passen.
Vanaf 2027 dienen de nieuwe documenten dan gebruikt te worden.
To be continued!